Teoretycznie dorosłym zależy, żeby dzieci były kreatywne. Zależy na tym, również teoretycznie, pracodawcom. W praktyce bowiem różnie z podtrzymywaniem tej twórczości bywa. W podkaście Żyjmy coraz lepiej nagrałam audycję 6 obszarów budowania kreatywności u dzieci, w której podpowiadam co warto robić, aby podtrzymywać w dzieciach twórczą postawę.
Przychodzimy na świat jako kreatorzy, jako twórcy. To jest atrybut człowieczeństwa.
Dlatego na pewno nie chodzi o budowanie kreatywności.
Co najwyżej możemy mówić o jej rozbudzaniu. Chodzi o warunki sprzyjające kreatywności.
Potrzeba, czas i wzory dorosłych.
Tworzy się wtedy, kiedy potrzebne jest coś, czego nie ma. Jeśli ma się zabawkę na każdy temat, nie będzie się wykorzystywać twórczo klocków czy innych przedmiotów. Jeśli ma się możliwość łatwiejszego robienia pewnych rzeczy, bez odnoszenia się do twórczości, skorzysta się z tej możliwości. Podobnie, gdy ma sie łatwe sposoby na spędzanie czasu. Rzadko kto jest skłonny niepotrzebnie oddawać energię.
Nie można być twórczym również wtedy, kiedy nie ma się chwili bez zaprogramowanej przez dorosłych aktywności. Trzeba mieć naprawdę wolny czas, nawet dobrze jest się ponudzić.
Istotne jest także to, aby dzieci widziały dorosłych, którzy sami tworzą i robią to z radością.
Wspieranie elastyczności w myśleniu i działaniu
Własna zmiana poglądu na jakąś sprawę czy zdania na jakiś temat może być zakomunikowana dzieciom. Niech wiedzą, że jest to możliwe. Oczywiście wyjaśnia się wtedy, jak do tego doszło. Dzieciom także warto pozwalać zmieniać zdanie. Dobrze jest także pokazywać różne warianty tego samego zachowania.
Zasady według jakich żyje się w danym miejscu są ważne. Jednak i tutaj warto jest pokazywać, iż to one służą ludziom, a nie ludzie im. Czasem warto ominąć zasadę. Odrobina chaosu wzmacnia twórcze myślenie, sztywne schematy – niekoniecznie.
Kiedy dzieci wprowadzają coś nowego, wymyślają coś, podpowiadają czy radzą, warto dać temu uwagę… może nawet wykorzystać
Traktować każde twórcze działania dzieci jak proces nie tylko efekt
Często dorośli zachwycają się tworami dziecięcej kreatywności, nie zajmując się zupełnie procesem. To wzmacnia u dzieci raczej chęć osiągnięć niż twórczość.
Dobrze jest uczestniczyć w samym procesie, podkreślać, iż właśnie to on jest ważny i ma być przyjemnością; znajdować zawsze pozytywne aspekty działania bez względu na efekt.
Lepiej nie przesadzać z zachwytem nad dziełami, aby nie kłaść na dzieci presji artysty czy nawet wyjątkowości.
Ostrożnie z nagrodami. Nagradzajmy proces. Samo tworzenie jest radością. Jeśli się je daje, to niech mają związek z daną aktywnością.
Wzmacnianie słowami i zachowaniem wszelkich form twórczości
Ważne, aby je zauważać i odnosić się do nich tak, by dzieci nie zawstydzać, nie poniżać, nie umniejszać wartości tego, co robią. To zapobiega powstawaniu w nich podświadomych bloków niesprzyjających twórczości.
Informacja zwrotna jest ważna, ale warto robić to tak, by wspierała, uczyła i zachęcała do dalszych działań.
Dobrze jest zachęcać do robienia ilustracji muzyki, książek, sytuacji, do pisania dziennika z uwzględnianiem rysunków, pisania wierszy… nawet książek. Cenne jest także zachęcanie do samodzielnego rozwiązywania problemów codzienności.
Premiowanie ciekawości i zachęcanie do niej.
Tutaj cenne jest twórcze zwiedzanie z dziećmi różnych obiektów, szczególnie tego, co je interesuje. Zauważanie ich ciekawości, chętne odpowiadanie na pytania czy prośby o możliwość zobaczenia czegoś. Dostarczanie im źródeł zaspokojenia ciekawości…, ale też premiowanie tego, kiedy same do nich dotrą.
Autonomia dzieci
Ważne jest, by dzieci miały prawo do własnego zdania, własnych sądów, własnego gustu i decyzji w sprawach, które nie są niebezpieczne. Trzeba mieć zaufanie do ich wyborów, pozwalać im bywać w miejscach, które pozwalają im realizować się twórczo.
Zawsze trzeba też dbać o poczucie własnej wartości dzieci.
P.S. Ten tekst jest nieco inny niż te, które chcę tu umieszczać, ale obiecałam go w audycji podkastowej, zatem napisałam.
Mam nadzieję, że przydało się to niektórym osobom i…, że zachęciłam do posłuchania audycji „6 obszarów budowania kreatywności u dzieci”, do której link jest poniżej, albo skorzystać z zakładki z podkastami znajdującej się po prawej na głównej stronie bloga.
https://www.youtube.com/watch?v=CWrFmbqlTp0&t=6s
