Bieda zrodziła się z porównania, ale…

Nie zawsze istniała bieda. Przez tysiąclecia ludzie żyli w swoich społecznościach, w zgodzie z rytmem przyrody i własnych potrzeb. Mieli to, co było potrzebne do życia, i nie nazywali tego ani bogactwem, ani ubóstwem. Dopiero w momencie, gdy pojawił się ktoś inny – ktoś, kto przyniósł lustro i kazał się w nim przejrzeć – powstała bieda. Dopiero to zmieniło ich świadomość.
Plemiona afrykańskie, ludy zamieszkujące Amerykę Północną, Aborygeni w Australii – wszyscy oni mieli swoje światy, pełne znaczeń, rytuałów, wartości. Natura sprawiała, że czuli się względnie bezpieczni. Wiedzieli, jak z niej korzystać i jak się chronić, kiedy bywa niebezpieczna.  Nie brakowało im niczego… dopóki nie przyszedł biały człowiek i nie powiedział: Jesteście biedni, bo nie macie tego, co my mamy. To zdanie stworzyło biedę. Zrodziło ją z porównania. To ono wpłynęło na stopniową zmianę tych społeczności.

Porównanie ma w sobie wielką moc. W jednej chwili potrafi zmienić sposób widzenia świata i siebie w tym świecie. Potrafi odebrać człowiekowi sens a nawet poczucie godności. Kiedy człowiek, który jeszcze wczoraj czuł się szczęśliwy w swoim świecie, zobaczy, że istnieje inny świat – błyszczący, głośny, pełen nowych rzeczy – nagle jego własny świat zaczyna wydawać się mniejszy. Wydaje się, że w tym innym świecie mają więcej.
A ci z tego bogatego świata także żyją w przekonaniu swojego bogactwa. Ale czy uznanie, że ktoś, kto potrafi upolować zwierzynę, rozpoznać kierunek wiatru, uleczyć rany ziołami i odnaleźć sens w śpiewie ptaków, jest biedniejszy jest prawdziwe? Znowu… to kwestia porównania.

Wraz z porównaniem przyszło poczucie braku. A z braku narodziła się chciwość, pożądanie, wyzysk. Biała cywilizacja przyniosła światu wiele odkryć, ale też chorobę – chorobę porównywania, w której każdy mierzy siebie cudzymi miarami. W tej chorobie nikt nie jest wystarczający, bo zawsze znajdzie się ktoś, kto ma więcej, dalej doszedł, wyżej stoi.
Z czasem niestety zaczęliśmy mierzyć wartość człowieka jego posiadaniem, a nie tym, kim jest. Mogę powiedzieć, że stało się to na moich oczach.

Bieda ma wiele twarzy i nie polega na braku dóbr,
tylko na braku spokoju w sercu.

Nie wtedy, gdy nie mamy, ale wtedy, gdy nie cieszy nas to, co mamy i pragniemy więcej czujemy się biedni.
Niestety Ci bogaci sprawili – i dalej to czynią – że niektórzy ludzie żyją w dramatycznej rzeczywistości, której nie nazywałabym biedą, ale stanem pozbawienia podstaw do życia w godności. To już rzeczywistość braku – braku wody, jedzenia, spokoju i nadziei.
Gdyby nie było granic, te ludy mogłyby powędrować tam, gdzie jest życie – gdzie płynie woda, gdzie ziemia rodzi. Tak, jak czynili to od tysięcy lat, zanim człowiek postawił linię i nazwał ją granicą.

To ci, którzy stworzyli granice, wzięli na siebie odpowiedzialność za tę rzeczywistość braku. Ich granice zatrzymały naturalny przepływ – zatrzymały ruch, który w naturze oznaczał życie.
Zamknięto ludzi w przestrzeniach, gdzie nie da się żyć, a potem nazwano to biedą.
To skutek zawłaszczenia świata przez ludzi.

Może więc czas, byśmy przestali mówić o biedzie, a zaczęli mówić o odpowiedzialności – tej, która wynika ze świadomości, że świat jest wspólny i tej, która odświeża pamięć czynów przodków.

Nie możemy już udawać, że granice, systemy i przywileje to naturalny porządek rzeczy. To tylko konstrukcje naszego umysłu – umysłu, który zapomniał, że wszystko, co istnieje, jest połączone.

Kiedy wzrasta świadomość, zanika chęć posiadania kosztem innych. Pojawia się współczucie, współodczuwanie, a wraz z nimi – działanie, które przywraca przepływ. Świadomość przywraca ten porządek.
Bieda zrodziła się z porównania, ale trwa dzięki brakowi świadomości. A tam, gdzie budzi się świadomość, zmienia się narracja i zaczyna się współistnienie.